Kościół Mariacki (obecnie Centrum Sztuki Galeria EL) pełnił w Elblągu XVI i XVII wieku funkcję głównego ośrodka kultury muzycznej. W tamtejszej bibliotece zgromadzono wówczas imponującą kolekcję utworów polifonicznych utrwalonych na kartach niemal dwustu druków oraz kilkunastu rękopisów. Zbiór ten został po raz pierwszy zinwentaryzowany w 1686 roku przez kantora mariackiego, Johanna Friedericha Steinröcka.
Liczył wówczas 37 sygnatur - na każdą z nich składało się zazwyczaj kilka lub kilkanaście współoprawnych druków, niekiedy z rękopiśmiennymi dodatkami. Kolejny katalog Mariackiego zbioru, wzbogacony o tytuły stosunkowo nielicznych późniejszych nabytków, został sporządzony przez Theodora Carstenna i opublikowany w 1896 roku. Do czasów drugiej wojny światowej kolekcja elbląska pozostała w nienaruszonym stanie. Składały się na nią druki muzyczne z lat 1546-1715 pochodzące głównie z oficyn niemieckich, niderlandzkich i królewieckich oraz miejscowe rękopisy, zawierające m.in. kompozycje twórców związanych z Prusami Królewskimi. Na skutek zniszczenia kościoła w roku 1945 biblioteka mariacka przestała istnieć, ale jej zbiory częściowo ocalały. Wkrótce ponad połowa tytułów z tej kolekcji trafiła do Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. Niestety żaden z druków ani rękopisów nie dotarł tam w stanie kompletnym. Pierwotnie każdy z nich składał się z kilku - od czterech do jedenastu - ksiąg głosowych. W Toruniu znalazły się pojedyncze partesy - zazwyczaj po dwa lub trzy z zachowanych współoprawnych zestawów.
Mimo, że poważnie uszczuplone, muzykalia z kościoła Mariackiego - sygnowane owalną pieczęcią z napisem St. Marienkirche Elbing - nadal stanowią niezwykle cenną kolekcję. Są świadectwem bogatego repertuaru, którym posługiwali się elbląscy muzycy. Składały się nań dzieła takich kompozytorów jak: Orlando di Lasso, Jacob Handl, Luca Marenzio, Johannes Eccard, Jacob Regnart, Michael Praetorius, Andreas Hackenberger, Samuel Scheidt, Andreas Hammerschmidt i wielu innych. W pomariackiej kolekcji nie brakuje też rarytasów. Na szczególną uwagę zasługuje zbiór z początku XVII wieku opatrzony niegdyś sygnaturą 36 (obecnie: II 507-516, II 536-47, II 555-566, II 572-581, II 582-592) z zachowanymi księgami: discantus, bassus, quinta vox, septima vox i octava vox. Wspólna oprawa łączy dziewiętnaście druków. Aż trzynaście z nich to unikaty na skalę światową (...).
Fragment pracy popularnonaukowej "Druki i rękopisy muzyczne z dawnej Biblioteki Mariackiej w Elblągu", Biblioteka UMK, Toruń, 2005, doc dr Agnieszka Leszczyńska, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego.
W najnowszym wydaniu czasopisma Metal Hammer (09.2024) przeczytacie m.in. najnowszą recenzję książki Elbląska Encyklopedia Muzyczna autorstwa Macieja Krzywińskiego (Metal Hammer). Czasopismo do nabycia w salonach prasowych i w Internecie.
czytaj więcej
Konferencja „Tożsamość miasta. Elbląg 1954-2024”, odbyła się 16 listopada w Sali A/01 Ratusza Staromiejskiego z okazji 70-lecia Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu. Podczas konferencji m.in. Krzysztof Bidziński wygłosił w zarysie historię elbląskiej fonografii na przykładzie pocztówek dźwiękowych, kaset magnetofonowych, płyt winylowych i kompaktowych wydanych przez elbląskie zespoły w profesjonalnych firmach fonograficznych.
czytaj więcej
24 października 2024 r. ukazała się składanka Metal Elbląg Compilation z 13 elbląskimi zespołami z różnych odmian metalu wydana przez Elbląskie Archiwum Muzyczne. Na płycie kompaktowej (CD) usłyszymy: Christ's Flesh, Immemorial, Trauma, Aeonian, Chemia, Dar Semai, Thanatos, Lafayn, Demise, Ultrax, Enter Chaos, Neandertal, Mistrust. Kompilacja została wydana w limitowanym nakładzie. Szczegóły o wydawnictwie: redakcja@muzycznyelblag.pl lub Muzyczny Elbląg (Facebook) / Elbląska Encyklopedia Muzyczna (Facebook). Zapraszamy do kontaktu!
czytaj więcej
W sierpniu 2018 r. ukazało się tym razem w wersji papierowej, piąte wydanie „Elbląskiej Encyklopedii Muzycznej” Krzysztofa Bidzińskiego, opublikowane przez Elbląskie Archiwum Muzyczne. Publikacja na 428 stronach zawiera zaktualizowane dane z poprzednich opracowań (dzieje od XIII do XXI wieku, Elbing/Elbląg), nowe hasła z okresu: grudzień 2017 – lipiec 2018 oraz czarno-białe zdjęcia. Książka ukazała się dzięki Stypendium Kulturalnemu Miasta Elbląg oraz sfinansowaniu przez grupę czytelników (Honorowi Wydawcy) i autora. Polecamy!
czytaj więcej
Państwowe Przedsiębiorstwo Eksportu Wewnętrznego „Pewex” założono w 1972 r. w Warszawie z przekształcenia sklepów dewizowych banku PKO. W sieci sklepów „Pewex” dostępne były towary krajowe i importowane, których sprzedaż odbywała się za dewizy, czyli waluty wymienialne oraz bony towarowe PKO S.A. W Elblągu oddziały Przedsiębiorstwa Eksportu Wewnętrznego „Pewex” mieściły się m.in. przy ul. Armii Czerwonej i Związku Jaszczurczego.
czytaj więcej
