Prace wykopaliskowe prowadzone na Starym Mieście w Elblągu przez Państwa Grażynę i Tadeusza Nawrolskich doprowadziły do odkrycia szeregu znakomitych zabytków. Wśród ogromnej liczby przedmiotów, zarówno luksusowych, jak i codziennego użytku wydobyto cztery instrumenty muzyczne. Są to dwa instrumenty strunowe: fidel i gitterna oraz dwa instrumenty dęte: piszczałki. Instrumenty pochodzą – według wstępnego rozeznania archeologicznego – z warstw datowanych na przełom XIV i XV wieku, czyli z okresu, kiedy Elbląg, obok Torunia, odgrywał czołową rolę w Hanzie. Elbląg już w początkach XIV wieku był głównym portem morskim Prus Krzyżackich. Pełnił wówczas stołeczne funkcje w państwie krzyżackim. Od połowy XIV wieku był członkiem Związku Miast Hanzeatyckich. Leżąc na szlaku łączącym północne Niemcy z obszarami Rusi, odgrywał ważną rolę w międzynarodowych kontaktach handlowych . W wyniku tych sprzyjających okoliczności kultura Elbląga stałą na bardzo wysokim poziomie. Dowodzą tego zarówno źródła historyczne, jak i przebogate materiały wykopaliskowe uzyskane podczas badań archeologicznych na Starym Mieście.
Gitterna
Gitternę, odkryto w trakcie prac wykopaliskowych w 1986 r. na obszarze posesji przy ul. Stary Rynek 53 w Elblągu (wykop IV, ćw. F. ob. 2, warstwa 4) . Jest to piąty z kolei chordofon (chorde – struna, phone – dźwięk) uzyskany metodami archeologicznymi na obszarze Polski. W literaturze przedmiotu występuje kilka nazw na określenie takiego rodzaju instrumentu. Sprawą podstawową jest więc właściwe nazwanie znaleziska elbląskiego. Nazw średniowiecznych mogących być określeniem tego instrumentu było sporo, jednak w latach 1250-1350 występowały na Zachodzie Europy przede wszystkim dwie nazwy strunowych instrumentów szarpanych: citola i gittern. Instrumenty o pudle rezonansowym z wycięciem, czyli z tzw. talią, zazwyczaj krótką szyjką i sierpowato wygięta komorą kołkową, nazywane były według M. Remnant gitternami.
Dorota Popławska
Całość art. dostępna: Archaeologia Elbingensis vol II, „Stare Miasto w Elblągu – Wyzwanie Historii”. Materiały z konferencji naukowej poświęconej pamięci Tadeusza Nawrolskiego. Elblag – Gdańsk 1997. „Instrumenty Muzyczne Średniowieczne Elbląga”.
Polecamy najnowszą recenzję „Elbląskiej Encyklopedii Muzycznej” w lutowym wydaniu pisma Teraz Rock – „Na ponad 400 stronach autor z niezwykłą drobiazgowością opisał uniwersum rockowe, Elbląga. Książka zainteresuje przede wszystkim osoby związane z Elblągiem, ale nie tylko, bo stamtąd pochodzą przecież Wanda Kwietniewska, Wojtek Balczun z Chemii, deathmetalowe ekipy Trauma i Demise czy punkowcy z Trepanacji Czaszki".
czytaj więcej
Zapraszamy do obejrzenia fotoreportażu z wernisażu wystawy Elbląskie Archiwalia Muzyczne, który odbył się 20 stycznia 2015 r., w „Galerii Na Schodach” w Warmińsko-Mazurskiej Bibliotece Pedagogicznej w Elblągu. Część zbiorów zostało w 2018 r. umieszczonych w czwartym multimedialnym wydaniu książki „Elbląska Encyklopedia Muzyczna”. Zdjęcia pochodzą z reportażu wyemitowanego w informacjach o godz. 18:30 na antenie TVP Olsztyn – Telewizji Polskiej S.A. Realizacja: Magdalena Detmer, Krzysztof Paluszyński.
czytaj więcej
Wywiad z Krzysztofem Bidzińskim na temat wystawy Elbląskie Archiwalia Muzyczne można było także posłuchać w Wiadomościach w Studio Elbląg Radia Olsztyn 103,4 MHz oraz w audycji Strefa Kultury na antenie Polskiego Radia Olsztyn 103,2 MHz i przez Internet. Wywiad przeprowadził Wojciech Chromy (Polskie Radio Olsztyn).
czytaj więcej
W styczniu 2010 r., czytelnicy Dziennika Elbląskiego mogli wygrać w konkursie trzy egzemplarze multimedialnej książki „Elbląska Encyklopedia Muzyczna” autorstwa Krzysztofa Bidzińskiego. Pierwszą edycję książki wydano w 300 egzemplarzach na płycie kompaktowej (CD) przez Elbląskie Towarzystwo Kulturalne. Publikacja zawiera biogramy, zdjęcia, nagrania audio i wideo. Nakład wyczerpany! Obecnie dostępne jest piąte wydanie książki, które ukazało się w sierpniu 2018 r., opublikowane przez Elbląskie Archiwum Muzyczne. Zamówienia: redakcja@muzycznyelblag.pl. Polecamy serdecznie!
czytaj więcej
Solowy projekt założony w 2015 roku przez Pawła „Lutzy” Poźniaka – śpiew, gitara, klawisze, komputer. W 2015 r. wystąpił podczas „Śniadania na trawie” na terenie Centrum Sztuki Galeria EL z akompaniamentem Macieja „Very” Olewniczaka – klawisze i Wiktora Piskorza – perkusja. Podczas koncertu zaprezentowali utwory: „Melayna” (Worm), „Tór de franz” (Melayna), „Snitch” i „Koty”. W październiku 2017 r. Loopcyfer wystąpił na Halloween Party po wernisażu Janusza „Gore77” Kozaka w klubie Mjazzga. Na swoim koncie ma także zarejestrowany własnym sumptem wideoklip do piosenki „Ekrany” opublikowany w serwisie YouTube.
czytaj więcej
